Η αλληλεγγύη των γενεών ως παράγοντας ανάπτυξης και ευημερίας της κοινωνίας

Η δυνατότητα όλων των ατόμων, ανεξάρτητα από την ηλικία τους, να σκέφτονται και να συνεργάζονται σε ομάδες με βάση κοινούς στόχους και αξίες, αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την ευημερία των ατόμων και της κοινωνίας γενικότερα. Μέσα από τα πολυδύναμα δίκτυα κοινής δράσης και συνεργασίας μεταξύ των γενεών, τη γόνιμη ανταλλαγή ιδεών, εμπειριών και γνώσεων, την αποδοχή κοινών στόχων, μπορούν να αναπτυχθούν κοινοί κώδικες και αξίες μεταξύ των γενεών, που διευκολύνουν τη συλλογική δράση με απώτερο στόχο τη μεγιστοποίηση του κοινωνικού οφέλους.

Με δεδομένο ότι η ανθρώπινη φύση τείνει προς την ολοκλήρωση μέσω της δημιουργικότητας και της προσφοράς, κάθε πολίτης, νέος και ηλικιωμένος, είναι εν δυνάμει συμμέτοχος στην ανάπτυξη και την ευημερία της κοινωνίας. Παράλληλα, η ανάπτυξη της κοινωνίας συμβάλλει στην ποιότητα και το εύρος των κοινωνικών επαφών και των δραστηριοτήτων που αναπτύσσονται μεταξύ των ατόμων, ανεξάρτητα από την ηλικία τους, σε μια αμφίδρομη¹ σχέση, μέσα από τη διευρυμένη κοινωνική συμμετοχή και δράση, όπου η αίσθηση όλων των ατόμων ότι προσφέρουν στην κοινωνική εξέλιξη και ότι έχουν λόγο, είναι έντονη και  αποκτά μείζονα σημασία.

Συγκεκριμένα, μπορούμε να δώσουμε έμφαση και να αξιοποιήσουμε τον δημιουργικό και αναντικατάστατο ρόλο των ηλικιωμένων, τόσο εντός του οικογενειακού πλαισίου όσο και εκτός αυτού, με την παράλληλη προώθηση των εθελοντικών δράσεων από και προς την Τρίτη Ηλικία. Ο τομέας του εθελοντισμού μπορεί να αποτελέσει ένα γόνιμο πεδίο για την ανάπτυξη δράσης και προσφοράς από την πλευρά των ηλικιωμένων και παράλληλα για την ανάπτυξη κοινής δράσης μεταξύ ηλικιωμένων και νέων. Η εθελοντική εργασία από ηλικιωμένους σε βρεφονηπιακούς σταθμούς, σε ολοήμερα σχολεία, όπου τοποθετούνται ηλικιωμένα άτομα ως εθελοντές, με σκοπό να βοηθήσουν τα παιδιά στο διάβασμα αλλά και σε άλλες σχολικές δραστηριότητες, πέρα από το ότι ενδυναμώνει τους δεσμούς μεταξύ των ηλικιωμένων και των νέων και ενθαρρύνει την επικοινωνία τους, προάγει τον αλληλοσεβασμό και ενισχύει τα αισθήματα της προσφοράς  και της κοινωνικής συμμετοχής.

Αξίζει να σημειωθεί ότι σε αρκετές χώρες πραγματοποιούνται με πολύ μεγάλη επιτυχία προγράμματα ξενάγησης νέων σε μικρά μουσεία από ηλικιωμένους, καθώς και προγράμματα κηπευτικής, στα οποία ηλικιωμένοι απασχολούνται μαζί με νεότερους, στους οποίους διδάσκουν κηπευτικές δεξιότητες. Αντίστοιχα, σε ειδικά προγράμματα οι ηλικιωμένοι εκπαιδεύονται από νέους στη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών.

Σε αυτή τη συλλογική και αλληλέγγυα βάση, νέοι και ηλικιωμένοι μπορούν να αποτελέσουν ισότιμους φορείς κοινωνικής δράσης σε μία κοινωνία ίσων ευκαιριών, που μετουσιώνει τη βιωματική γνώση και την εμπειρία σε έμπνευση και όραμα για μία πραγματικά δημοκρατική και ανθρωποκεντρική κοινωνία.

Βάσω Κόλλια (2017), δημοσίευση στον ηλεκτρονικό τύπο (διασκευή)

¹αμφίδρομη: αυτή που μπορεί να κινείται και προς τις δύο κατευθύνσεις.