Κυριακή 12 Δεκεμβρίου 2021

Πάουλο Κοέλιο

 Το μυστικό της ευτυχίας

Κάποιος έμπορος έστειλε το γιο του να μάθει το μυστικό της ευτυχίας με το σοφότερο των ανθρώπων. Το αγόρι βάδιζε σαράντα μέρες στην έρημο, ώσπου τελικά έφτασε σ’ ένα ωραίο κάστρο, στην κορυφή ενός βουνού. Εκεί κατοικούσε ο σοφός που το αγόρι αναζητούσε.

Αντί όμως να συναντήσει έναν άγιο άνθρωπο, ο ήρωάς μας μπήκε σε μια αίθουσα γεμάτη κίνηση, έμποροι μπαινόβγαιναν, άνθρωποι συζητούσαν στις γωνίες, μια μικρή ορχήστρα έπαιζε απαλές μελωδίες και υπήρχε ένα πλούσιο τραπέζι στρωμένο με τα πιο νόστιμα φαγητά εκείνης της περιοχής του κόσμου. Ο σοφός συζητούσε με όλους και το αγόρι έπρεπε να περιμένει δύο ώρες ώσπου να φτάσει η σειρά του να τον δεχτεί.

Ο σοφός άκουσε προσεχτικά το λόγο της επίσκεψης του αγοριού, του απάντησε όμως ότι εκείνη τη στιγμή δεν είχε καιρό να του εξηγήσει το μυστικό της ευτυχίας. Πρότεινε στο αγόρι να κάνει μια βόλτα μέσα στο παλάτι του και να ξαναγυρίσει σε δυο ώρες.

«Στο μεταξύ, θέλω να σου ζητήσω μια χάρη», είπε ο σοφός τελειώνοντας κι έδωσε στο αγόρι ένα μικρό κουτάλι στο οποίο έριξε δυο σταγόνες λάδι. «Καθώς περπατάς, κράτα αυτό το κουτάλι, προσέχοντας να μη χυθεί το λάδι».

Το αγόρι άρχισε ν’ ανεβαίνει και να κατεβαίνει τι σκάλες του παλατιού, μην αφήνοντας το κουτάλι απ’ τα μάτια του. Δυο ώρες αργότερα, παρουσιάστηκε στον σοφό.

«Λοιπόν», ρώτησε ο σοφός, «κοίταξες καθόλου τα περσικά χαλιά που έχω στην τραπεζαρία μου; Είδες τον κήπο που ο αρχικηπουρός έκανε δέκα ολόκληρα χρόνια να τον φτιάξει; Πρόσεξες τις θαυμάσιες περγαμηνές της βιβλιοθήκης μου;».

Το αγόρι ντράπηκε και παραδέχτηκε ότι δεν είχε δει τίποτε απ’ όλα αυτά. Η μόνη του φροντίδα ήταν να μη χυθούν οι σταγόνες του λαδιού που ο σοφός του είχε εμπιστευτεί.

«Πήγαινε πίσω, λοιπόν, για να γνωρίσεις τα θαύματα του κόσμου μου», είπε ο σοφός. «Δεν μπορείς να εμπιστεύεσαι έναν άνθρωπο, αν δεν γνωρίζεις το σπίτι του».

Το αγόρι, πιο ήρεμο τώρα πια, έπιασε το κουτάλι και ξεκίνησε πάλι το γύρο του παλατιού, προσέχοντας αυτή τη φορά όλα τα έργα τέχνης που κρέμονταν απ’ το ταβάνι και τους τοίχους. Θαύμασε τους κήπους, τα τριγύρω βουνά, τα ευαίσθητα λουλούδια, πρόσεξε με τι γούστο κάθε έργο τέχνης ήταν τοποθετημένο στη σωστή θέση. Γυρίζοντας στον σοφό του διηγήθηκε λεπτομερειακά όσα είχε δει.

«Πού είναι όμως οι σταγόνες λαδιού που σου είχα εμπιστευτεί;» ρώτησε ο σοφός.

Κοιτάζοντας το κουτάλι, το αγόρι κατάλαβε ότι είχαν χυθεί.

«Να, λοιπόν, η συμβουλή που έχω να σου δώσω», είπε ο σοφότερος των σοφών. «Το μυστικό της ευτυχίας βρίσκεται στο να κοιτάζεις τα θαύματα του κόσμου, χωρίς να ξεχάσεις ποτέ τις δυο σταγόνες λαδιού στο κουτάλι».

Κυριακή 7 Νοεμβρίου 2021

Μιλτιάδης Μαλακάσης

                                Αγάπη

Ας μη γυρίζει ο λογισμός στα χρόνια εκείνα πίσω,
κάλλιο μια τέτοια θύμηση για πάντα να χαθεί,
ποιος ξέρει, τώρα θά ’τανε γραφτό να σ’ αγαπήσω,
και τόσο που καμιά ποτέ δεν έχει αγαπηθεί.

Κι αν έφυγεν η νιότη σου, που θλίβεσαι για δαύτη,
ως για πουλί που πέταξε μ’ άλλα μαζί πουλιά,
περσότερο από μια άνοιξη τον έρωτά μου ανάφτει
του χινοπώρου τ’ άγγιγμα στα ωραία σου τα μαλλιά.

Κι ακόμα φτάνω ν’ αγαπώ σ’ εσέ μιαν άλλη εικόνα
-τ’ ορκίζομαι στα μάτια σου που τόσο λαχταρώ-
τον ήμερο κι ανέφελο και το γλυκό χειμώνα,
που στο χλομό σου πρόσωπο μια μέρα θα θωρώ.

Και μάθε το, τις μελιχρές λαμπράδες του Δεκέβρη,
και τις φεγγαροσκέπαστες του Γεναριού ομορφιές,
μήτε στις τρέλες τ’ Απριλιού κανένας θα τις εύρει,
μήτε και στις μονότονες του Μάη καλοκαιριές...

                                                Ώρες, 1903

Παρασκευή 29 Οκτωβρίου 2021

Τα Νόμπελ της ελληνικής ποίησης: Γιώργος Σεφέρης - Οδυσσέας Ελύτης

https://www.youtube.com/watch?v=DNIs5djERn8

Με ένα ξεχωριστό βίντεο αφιερωμένο στους Νομπελίστες Έλληνες ποιητές, Γιώργο Σεφέρη και Οδυσσέα Ελύτη, ετοίμασε το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού μιας και ο Οκτώβριος είναι ο μήνας των βραβείων Νόμπελ.

Η Σουηδική Ακαδημία τίμησε τα ελληνικά γράμματα και τον πολιτισμό μας στο πρόσωπο του Γιώργου Σεφέρη και του Οδυσσέα Ελύτη, για πρώτη φορά στις 24 Οκτωβρίου του 1963 και δεύτερη, 16 χρόνια μετά, στις 18 Οκτωβρίου 1979, απονέμοντάς τους το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Δυο Νόμπελ για την ποίηση που υμνεί τον ελληνικό κόσμο. Με διαφορές, αλλά και ομοιότητες, με συναίσθημα, λυρισμό και αγάπη για το ελληνικό κάλλος και την παράδοση.

Πέμπτη 28 Οκτωβρίου 2021

Λογοτεχνικά βιβλία για την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940

 

Άλκη Ζέη, Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου, εκδ. Μεταίχμιο, Αθήνα, 2011.

 

Άλκη Ζέη, Αρβυλάκια και γόβες, εκδ. Μεταίχμιο, Αθήνα, 2011.

 

Ελένη Πριοβόλου, Τσόκο Μπλοκ, εκδ. Καστανιώτης, Αθήνα, 2010.

 

Στέλλα Βογιατζόγλου, Καβάλα σε δυο φεγγάρια, εκδ. Κέδρος, Αθήνα, 1994.

 

Άννα Δεϊμέζη-Καλιότσου, Τα γκρίζα χρόνια: Το ημερολόγιο της Αννούλας από 24-10-1940 έως 18-10-1944, εκδ. Πατάκης, Αθήνα, 1996.

 

Μανώλης Κορνήλιος, Πολύ ωραίο τ' όνομά σου Ελευθερία!, εκδ. Καστανιώτης, Αθήνα, 1996.

 

Μαρία Φαφαλιού, Οι σελίδες της Δάφνης 1940-41, εκδ. Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα, 2010.

 

Ζωρζ Σαρή, Κόκκινη κλωστή δεμένη, εκδ. Πατάκης, Αθήνα, 2012.

 

Λότη Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου, Ο καιρός της σοκολάτας, εκδ. Πατάκης, Αθήνα, 2007.

 

Ειρήνη Μάρρα, Το άδειο μπουκάλι, εκδ. Πατάκης, Αθήνα, 1996.

 

Ηρώ Παπαμόσχου, Το πέτρινο σπίτι, εκδ. Πατάκης, Αθήνα, 2000.

 

Χάρης Σακελλαρίου, Αντιστασιακά παιδικά διηγήματα, εκδ. Κέδρος, Αθήνα, 1997.

 

Άννα Φρανκ, Το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ, εκδ. Μίνωας, Αθήνα, 2006.

 

Ιρέν Κοέν-Ζανκά, Το δέντρο βλέπει, εκδ. Κόκκινο, 2012.

 

Μαρούλα Κλιάφα, Μια μπαλάντα για τη Ρεβέκκα, εκδ. Μεταίχμιο, Αθήνα, 2011.

 

Τζον Μπόιν, Το αγόρι με τη ριγέ πιτζάμα, εκδ. Κέδρος, Αθήνα, 2006.

 

Λίτσα Ψαραύτη, Το διπλό ταξίδι, εκδ. Πατάκης, Αθήνα, 2000.

Παρασκευή 8 Οκτωβρίου 2021

Ο Abdulrazak Gurnah νικητής του Νόμπελ Λογοτεχνίας 2021

Ο φετινός νικητής του Νόμπελ Λογοτεχνίας είναι ο συγγραφέας Abdulrazak Gurnah από την Ζανζιβάρη. Ο Αμπντουλραζάκ Γκούρνα γεννήθηκε το 1948 στη Ζανζιβάρη. Είναι Τανζανός μυθιστοριογράφος, ο οποίος γράφει στα αγγλικά και ζει στο Ηνωμένο Βασίλειο. Τα πιο διάσημα από τα μυθιστορήματά του είναι το Paradise (1994), που βρέθηκε στη βραχεία λίστα τόσο για το βραβείο Booker όσο και για το βραβείο Whitbread, το Desertion (2005) και το By the Sea (2001), το οποίο περιήλθε σε μακρά λίστα για το Booker και στη λίστα του βραβείου λογοτεχνίας των Los Angeles Times.

Ο Γκούρνα πήγε στη Βρετανία ως φοιτητής το 1968. Η μητρική του γλώσσα ήταν τα σουαχίλι. Στο Πανεπιστήμιο του Κεντ, πήρε το διδακτορικό του, το 1982. Σήμερα είναι Καθηγητής και Διευθυντής Μεταπτυχιακών Σπουδών εκεί, στο Τμήμα Αγγλικών. Το κύριο ακαδημαϊκό του ενδιαφέρον είναι η μετα-αποικιακή γραφή και οι λόγοι που σχετίζονται με την αποικιοκρατία, ειδικά αυτοί που σχετίζονται με την Αφρική, την Καραϊβική και την Ινδία. Έχει επιμεληθεί δύο τόμους Δοκίμια για την Αφρικανική Γραφή, έχει δημοσιεύσει άρθρα για μια σειρά σύγχρονων συγγραφέων, συμπεριλαμβανομένων των V. S. Naipaul, Salman Rushdie και Zoë Wicomb. Κατοικεί στο Brighton.

Στα γραπτά του Γκούρνα κυριαρχούν τα θέματα της ταυτότητας και του εκτοπισμού και πώς αυτά διαμορφώνονται από τις κληρονομιές της αποικιοκρατίας και της δουλείας. Οι φανταστικοί χαρακτήρες του Γκούρνα χτίζουν συνεχώς μια νεότερη ταυτότητα για τον εαυτό τους ώστε να ταιριάζει στο νέο τους περιβάλλον. Διαπραγματεύονται συνεχώς ανάμεσα στη νέα τους ζωή και τις προηγούμενες υπάρξεις τους.

Όλες οι αφηγήσεις του Γκούρνα βασίζονται στον καταστροφικό αντίκτυπο που έχει η μετανάστευση σε ένα νέο γεωγραφικό και κοινωνικό πλαίσιο. Ο ίδιος, όπως και οι χαρακτήρες του, γνώρισε εκτοπισμό από τη γενέτειρά του Ζανζιβάρη στα 17 του χρόνια. Η μετανάστευση και ο εκτοπισμός, είτε από την Ανατολική Αφρική στην Ευρώπη είτε εντός της Αφρικής, είναι κεντρικό θέμα σε όλα τα μυθιστορήματα του Γκούρνα. Οι χαρακτήρες των μυθιστορημάτων του ανατρέχουν στο παρελθόν τους με ανάμεικτα συναισθήματα πικρίας και ενοχής για όσα έχουν αφήσει πίσω τους. Συχνά, η μετακίνηση σε διαφορετικό μέρος συνεπάγεται για τους χαρακτήρες του Γκούρνα τη διαγραφή κάθε επαφής με τις προηγούμενες οικογένειές τους. Οι συνθήκες του εξωτερικού και του διαφορετικού, είτε ως αποτέλεσμα εθνικών, θρησκευτικών, ηθικών ή κοινωνικών διαφορών, εγγράφονται δυναμικά στο κέντρο της μυθοπλασίας του.

Κυριακή 3 Οκτωβρίου 2021

Φώτος Πασχαλινός

Φθινοπωρινό

Η βροχή δεν είναι για παιδιά
κι ούτε και το χιόνι για παιχνίδι
τώρα που θωρείς σα δαχτυλίδι
μια πικρία να σφίγγει την καρδιά…

- Τάχα πόσο βάσταξες κι εσύ
θύμηση παλιά του Φθινοπώρου;
(Χάσαμε την αίσθηση του χώρου
μέσα σε μιαν ώρα και μισή…)

Άτονα τα χείλη για ομιλία…
Πόσος κόπος μέσα στη βροχή
νά ’βρει λίγο φως τούτη η ψυχή
που σπαράζει από την αγωνία!

Έχει αντληθεί από την ανθολογία Η Χαμηλή Φωνή του Μανόλη Αναγνωστάκη

Παρασκευή 1 Οκτωβρίου 2021

Άρης Αλεξάνδρου

Προαγωγή

Όλα ήταν έξοχα χτες βράδυ

τόσο που κρυσταλλώθηκε η θάλασσα στους βράχους

κ’ έγινε αλάτι

τόσο που κρυσταλλώθηκαν τα σύννεφα ψηλά στον ουρανό

κ’ έγιναν αστέρια

τόσο που κρυσταλλώθηκε δω κάτω η σιωπή μας

κ’ έγινε φιλί.

Όλα ήταν έξοχα χτες βράδυ

μόνο που ήρθαν ίσως με κάποια καθυστέρηση

όπως φτάνει στον πεσόντα

η διαταγή προαγωγής του σε υποδεκανέα.

Ευθύτης οδών, 1959

Σάββατο 11 Σεπτεμβρίου 2021

Κοίτα Γύρω

Κοίτα γύρω
Πόσο μίκρυνε ο κόσμος
Πως αγρίεψαν τα μάτια
Χρεωμένη μοναξιά
Κοίτα γύρω
Πόσο ασχήμυνε η πόλη
Πόσο ακρίβυνε η αλήθεια
Μόνο γέλια ειρωνικά

 

Δες καλά
Τα παιδιά που δεν έχουν να φάνε
Τις αρρώστιες που τρόμο κερνάνε
Τα σκυλιά που με φόβο κοιτάνε
Γιατί κάποιοι σκοτώνουν φριχτά

 

Γι’ αυτό κι εγώ φωνάζω
Για σένα που αγκαλιάζω
Στο μέλλον που τρομάζω
Να γίνουμε φωτιά
Να κάψει όλα τα χέρια
Που κρύβουνε τ’ αστέρια
Να βγούνε περιστέρια
Λευκά σαν τα παιδιά
Να γίνουμε παιδιά

 

Κοίτα γύρω
Πόσα ψέματα συνήθισες τη μέρα
Πόσα πτώματα ξεβράστηκαν στην ξέρα
Πόσα στόματα σιωπούν ενοχικά
Κοίτα γύρω
Τα κορίτσια που φοβούνται να γελάσουν
Τα αγόρια που διστάζουνε να κλάψουν
Τις οθόνες που μας πήραν τη μιλιά
Δες καλά
Τα γερόντια που σβήνουνε μόνα
Σαν τα δέντρα που δώσαν αγώνα
Και τα ρίξαν μετά στη φωτιά
Με γέλια ειρωνικά

 

Γι’ αυτό κι εγώ φωνάζω
Για σένα που αγκαλιάζω
Στο μέλλον που τρομάζω
Να γίνουμε φωτιά
Να κάψει όλα τα χέρια
Που μάτωσαν μαχαίρια
Να βγούνε περιστέρια
Λευκά σαν τα παιδιά
Γι’ αυτό κι εγώ φωνάζω
Για σένα που αγαπώ

 

«Είμαι κάπου μεσοπέλαγα.
Το αλάτι την όρασή μου καίει
Και μακάρι απέναντι να έφτανα,
Μα το σώμα με το ζόρι επιπλέει.
Κρατήσου...
Τι ζητάς κι εσύ;
Πού θες να σ’ οδηγήσουν οι τυφλοί;
Αγκομαχάει η γη. Για μετρητά; Αμέτρητοι.
Ποτέ καμία αλλαγή, κανείς να κινηθεί.
Στα κινητά η μόνη αποστολή.
Που είν’ η έμπνευση; Για λύπηση η εξέλιξη.
Βλέπουνε αγάπη και πατούν όλοι αναίρεση.
Ανθρώπων παρωδίες σε παρέλαση, αιχμάλωτη η θέληση.
Έχω όνειρα για απέλαση.
Θέλω να ’μαι η εξαίρεση, το αλλιώτικο.
Το μαύρο πρόβατο που ’χει το λύκο κολλητό.
Τον Κάτω κόσμο δεν γίνεται να φοβάμαι εγώ.
Μα εδώ φοβάμαι εμένα, τον κακό μου εαυτό.
Για πατρίδα θέλω ανθρωπιά.
Θέλω χαμόγελα και μέρη όπου παίζουνε παιδιά.
Γιατί εγώ δεν έχω ρίζα τελικά
Είμαι φύλλο από χίλια δέντρα που όπου φυσά εκεί πετά».

 

Κοίτα γύρω
Τους αλλιώτικους ανθρώπους
Τους μετέτρεψαν σε στόχους
Από μίσος και φοβία

 

Γι’ αυτό κι εγώ φωνάζω
Συγνώμη αν σε ταράζω
Στα μάτια σε κοιτάζω
Να γίνουμε φωτιά
Να διώξει όλους εκείνους
Που είν’ η γενιά του κτήνους
Να μην ακούμε θρήνους
Γραμμένους για παιδιά
Γι’ αυτό κι εγώ φωνάζω
Να γίνουμε παιδιά

 

Μουσική: Χριστόφορος Γερμενής

Στίχοι: Γιάννης Κότσιρας

Rap Στίχοι: Κόμης Χ

Παρασκευή 27 Αυγούστου 2021

Οδυσσέας Ελύτης

Λακωνικόν

Ο καημός του θανάτου τόσο με πυρπόλησε, που η λάμψη μου επέστρεψε στον ήλιο.

Κείνος με πέμπει τώρα μέσα στην τέλεια σύνταξη της πέτρας και του αιθέρος,

Λοιπόν, αυτός που γύρευα, είμαι.

Ω λινό καλοκαίρι, συνετό φθινόπωρο,

Χειμώνα ελάχιστε,

Η ζωή καταβάλλει τον οβολό του φύλλου της ελιάς

Και στη νύχτα μέσα των αφρόνων μ’ ένα μικρό τριζόνι κατακυρώνει πάλι το νόμιμο του Ανέλπιστου.

Έξη και μία τύψεις για τον ουρανό (1960)

Δευτέρα 23 Αυγούστου 2021

Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα: Οι θεωρίες για την εκτέλεση του σπουδαίου ποιητή

Ο Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα είναι ο κορυφαίος Ισπανός ποιητής και θεατρικός συγγραφέας του 20ού αιώνα. Είναι γνωστός παγκοσμίως για τα ποιήματά του Ρομανθέρο Χιτάνο και Θρήνος για τον Ιγνάθιο Σάντσεθ Μεχίας, καθώς και για τη δραματική του τριλογία Ματωμένος γάμος, Γέρμα και Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα. Η κεντρική θεματική των έργων του, που ισορροπούν μεταξύ παράδοσης και μοντερνισμού, περιστρέφεται γύρω από τον έρωτα, την υπερηφάνεια, το πάθος και τον βίαιο θάνατο. Βίαιος ήταν και ο δικός του θάνατος, όταν εκτελέστηκε από τους Εθνικιστές του Φράνκο στις 18 Αυγούστου του 1936, λίγο μετά το ξέσπασμα του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου, σε μία ιδιαίτερα δημιουργική περίοδο της σύντομης ζωής του.

 

Τα πρώτα χρόνια:

Ο Φεδερίκο δελ Σαγράδο Κοραθόν ντε Χεσούς Γκαρθία Λόρκα γεννήθηκε στις 5 Ιουνίου 1898 στην κωμόπολη Φουέντε Βακέρος της Ανδαλουσίας. Ο πατέρας του Φεδερίκο Γκαρθία Ροδρίγκεθ ήταν μεγαλοαγρότης της περιοχής και η μητέρα του Βιθέντα Λόρκα Ρομέρο δασκάλα. Και οι δυο γονείς του αγαπούσαν τη μουσική, που την εμφύσησαν και στο μεγαλύτερο από τα τέσσερα παιδιά τους. Ο πατέρας του έπαιζε κιθάρα και η μητέρα του πιάνο.

Σε ηλικία 10 ετών, η οικογένειά του μετοίκησε στην κοντινή πόλη της Γρανάδας, όπου ο Λόρκα παρακολούθησε μαθήματα σ’ ένα σχολείο Ιησουιτών. Με την πίεση του πατέρα του γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Γρανάδα, την οποία τελείωσε ύστερα από εννέα χρόνια στο Πανεπιστήμιο της Μαδρίτης, καθώς τα ενδιαφέροντά του εστιάζονταν στη λογοτεχνία, τη ζωγραφική και τη μουσική.

Το 1919 εγκαταστάθηκε στη «Φοιτητική Κατοικία» του Πανεπιστημίου της Μαδρίτης, που είχε γίνει το πολιτιστικό κέντρο της ισπανικής πρωτεύουσας. Εκεί δημιούργησε φιλίες με καλλιτέχνες και συγγραφείς της γενιάς του, ανάμεσα στους οποίους ήταν ο ζωγράφος Σαλβαδόρ Νταλί, ο κινηματογραφιστής Λουίς Μπουνιουέλ και ο ποιητής Ραφαέλ Αλμπέρτι. Εκεί συνάντησε καθιερωμένες από παλαιότερα χρόνια προσωπικότητες, όπως τον ποιητή Χουάν Ραμόν Χιμένεθ.

Στα δύο πρώτα χρόνια της παραμονής του στη Φοιτητική Κατοικία, η ποίησή του έγινε γνωστή σε όλους τους λογοτεχνικούς κύκλους της Ισπανίας. Δύσκολα δεχόταν τη δημοσίευση κάθε έργου του. «Η ποίηση δημιουργείται για ν’ απαγγέλλεται», έλεγε, «σ’ ένα βιβλίο είναι νεκρή». Έτσι απήγγειλε την ποίηση και διάβαζε τα θεατρικά του έργα σαν μεσαιωνικός τροβαδούρος.

Καθοριστική για τη μετέπειτα πορεία του ήταν η συνεργασία του με τον διακεκριμένο συνθέτη Μανουέλ ντε ΦάγιαΦάλια, όπως είναι γνωστός στην Ελλάδα) στο φεστιβάλ λαϊκής μουσικής της Γρανάδας το 1922. Στις παραδόσεις της λαϊκής και τσιγγάνικης μουσικής ο Λόρκα θεώρησε ότι βρήκε λύση στις μουσικές, ποιητικές και πνευματικές αναζητήσεις του. Το ποίημα Romancero Gitano (Τσιγγάνικο Ρομανθέρο ή Τσιγγάνικο Τραγουδιστάρι), που γράφτηκε μεταξύ 1924 και 1927 και δημοσιεύτηκε το 1928, έμελλε να είναι η λυρική έκφραση αυτής της λύσης. Ο Λόρκα ήταν τώρα ο σπουδαιότερος Ισπανός ποιητής και ηγετική προσωπικότητα της λεγόμενης «Γενιάς του ’27».

 

Το ταξίδι στη Νέα Υόρκη:

Τη διετία 1929-1930, ο Λόρκα έζησε στη Νέα Υόρκη στη φοιτητική εστία του Πανεπιστημίου Κολούμπια. Μη μπορώντας να μιλήσει αγγλικά, υπέστη ένα πολιτιστικό σοκ, την κατάρρευση του προσωπικού του κόσμου, ενώ ήταν μάρτυρας του οικονομικού κραχ της Γουόλ Στριτ. Οι εμπειρίες του αυτές μετουσιώθηκαν στο ποιητικό του έργο Ένας ποιητής στη Νέα Υόρκη (Poeta en Nueva York), που δημοσιεύτηκε μετά το θάνατό του, το 1940. Η φρίκη του ποιητή για ό,τι θεωρούσε ως θάνατο της ζωής ενός μηχανοποιημένου πολιτισμού μεταφέρεται με τον αντιστικτικό συνδυασμό βάναυσων και βασανιστικών εικόνων.

Το 1931 ο Λόρκα επέστρεψε δια μέσου Κούβας στην Ισπανία, όπου συνέχισε να γράφει ποιήματα, αλλά και θεατρικά έργα. Εκφράζοντας το ενδιαφέρον του για το κουκλοθέατρο, που τον είχε συνεπάρει από τα παιδικά του χρόνια, έγραψε τα έργα Οι Φασουλήδες του Κατσιπόρα (Los titeres de cachiporra, 1931), μία τραγικωμωδία γεμάτη φαρσικές καταστάσεις, και Η μικρή παράσταση του Δον Κριστόμπαλ (Retabillo de Don Christobal, 1931).

Η έλευση της Δημοκρατίας στην Ισπανία έστρεψε τον Λόρκα ολοκληρωτικά στο θέατρο. Ο υπουργός Παιδείας υποστήριξε τον σπουδαστικό θίασο «La Baracca» («Η Παράγκα»), που έδινε παραστάσεις, από το 1932 έως το 1935, παρουσιάζοντας αριστουργήματα του κλασικού θεάτρου σε εργάτες και χωρικούς. Ιδρυτής και καθοδηγητής του θιάσου ήταν ο Λόρκα, που ανέβασε έργα των Λόπε ντε Βέγα, Καλντερόν ντε λα Μπάρκα, ακόμη και Θερβάντες.

 

Τα τρία σπουδαιότερα θεατρικά έργα του Λόρκα:

Το 1933 άρχισε να παρουσιάζει τα τρία σπουδαιότερα και δημοφιλέστερα θεατρικά του έργα, μία τριλογία σύγχρονων τραγουδιών, με θέματα παρμένα από την καθημερινή ζωή. Το 1933 ανέβηκε ο Ματωμένος Γάμος (Bodas de sangre), τον επόμενο χρόνο η Γέρμα (Yerma), ενώ το 1936 έγραψε Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα (La casa de Bernarda Alba), που ανέβηκε μετά το θάνατό του στο Μπουένος Άιρες. Το 1935 έγραψε το ποίημα Θρήνος για τον Ιγνάθιο Σάντσεθ Μεχίας (Llanto por Ignacio Sanchez Mejias), στη μνήμη του φίλου του ταυρομάχου και διανοούμενου που σκοτώθηκε σε μια ταυρομαχία.

 

Οι θεωρίες για τα κίνητρα των εκτελεστών του:

Τον Ιούλιο του 1936 εκδηλώθηκε η ανταρσία του στρατηγού Φράνκο κατά της δημοκρατικής κυβέρνησης της Μαδρίτης, η οποία πυροδότησε τον Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο. Ο Λόρκα πήγε στη Γρανάδα για να βρει τους δικούς του. Στις 17 Αυγούστου 1936 συνελήφθη από τους οπαδούς (φαλαγγίτες) του Φράνκο και την επομένη εκτελέστηκε.

Ο τάφος του Λόρκα δεν βρέθηκε ποτέ και αποτελεί ένα μυστήριο μέχρι σήμερα. Πολλοί ερευνητές υποθέτουν ότι πρέπει να είναι θαμμένος στον τόπο της εκτέλεσής του στα περίχωρα της Γρανάδας. Οι μέχρι τώρα ανασκαφές δεν έχουν αποδώσει. Στα τέλη του 2008 ο γνωστός Ισπανός δικαστής Μπαλτάθαρ Γκαρθόν άνοιξε το φάκελο Λόρκα και προχώρησε στις αναγκαίες ανακριτικές πράξεις για τη διαλεύκανση της δολοφονίας.

Άλλωστε έχουν αναπτυχθεί κατά καιρούς διάφορες θεωρίες για τα κίνητρα που όπλισαν το χέρι των εκτελεστών του. Η κρατούσα άποψη υποστηρίζει ότι ο Λόρκα δολοφονήθηκε από φαλαγγίτες του Φράνκο, που δεν του συγχώρησαν τη συμπόρευσή του με το κυβερνών Λαϊκό Μέτωπο (σοσιαλιστές, κομμουνιστές, αναρχικοί).

Στον αντίποδα, έχει διατυπωθεί η θεωρία ότι τα κίνητρα της εκτέλεσής του μπορεί να μην ήταν αμιγώς πολιτικά. Η δεδηλωμένη ομοφυλοφιλία του είχε ενοχλήσει πολλούς στη συντηρητική Ανδαλουσία και περισσότερο κάποιους συγγενείς του. Όσοι ακολουθούν αυτή τη θεωρία στηρίζουν την άποψή τους και στο γεγονός ότι ο Λόρκα δεν είχε κομματικές συμπάθειες και διατηρούσε φιλίες με πρόσωπα και από τις δύο παρατάξεις, όπως με τον αρχηγό των φαλαγγιτών Χοσέ Αντόνιο Πρίμο ντε Ριβέρα, με τον οποίο συνήθιζε να γευματίζει κάθε Παρασκευή.

Το έργο του Λόρκα έχει μεγάλη απήχηση στη χώρα μας. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί από σπουδαίους ποιητές, όπως ο Οδυσσέας Ελύτης και ο Νίκος Γκάτσος και μελοποιηθεί από συνθέτες, όπως οι Μίκης Θεοδωράκης (Ρομανθέρο Χιτάνο), Σταύρος Ξαρχάκος (Θρήνος για τον Ιγνάθιο Σάντσεθ Μεχίας), Μάνος Χατζιδάκις, Γιάννης Γλέζος, Χρήστος Λεοντής, Νίκος Μαμαγκάκης, Γιώργος Κουρουπός, Δημήτρης Μαραμής, Νίκος Κυπουργός, Τάσος Καρακατσάνης, Νότης Μαυρουδής και Γιάννης Αγγελάκας.

Κυριακή 15 Αυγούστου 2021

Νίκος Γκάτσος

Μια Παναγιά

Μια Παναγιά
μιαν αγάπη μου έχω κλείσει
σ’ ερημοκλήσι αλαργινό
κάθε βραδιά
της καρδιάς την πόρτα ανοίγω
κοιτάζω λίγο και προσκυνώ.


Πότε θα ’ρθει, πότε θα ’ρθει
το καλοκαίρι
πότε τ’ αστέρι θ’ αναστηθεί
να σου φορέσω στα μαλλιά
χρυσό στεφάνι
σαν πυροφάνι σ’ ακρογιαλιά.


Μια Παναγιά
μιαν αγάπη μου έχω κλείσει
σ’ ερημοκλήσι αλαργινό
κάθε βραδιά
της καρδιάς την πόρτα ανοίγω
δακρύζω λίγο και προσκυνώ.

Σάββατο 31 Ιουλίου 2021

Σχεδιάγραμμα της Ιστορίας του Αρχαίου Δράματος

7ος αιώνας π.Χ.

Τέλη 7ου αιώνα: Ο Αρίων στην αυλή του τυράννου της Κορίνθου Περίανδρου συνέθεσε πρώτος διθύραμβο (κύκλιο Χορό 50 ατόμων), του έδωσε λυρική μορφή και αφηγηματικό περιεχόμενο και παρουσίασε τους χορευτές μεταμφιεσμένους σε Σατύρους (δηλαδή με χαρακτηριστικά τράγου), γι’ αυτό και ονομάστηκε «ευρετής του τραγικού τρόπου».

 

6ος αιώνας π.Χ.

Μέσα 6ου αιώνα: Ο τύραννος Πεισίστρατος καθιέρωσε τα Μεγάλα ή εν άστει Διονύσια προς τιμήν του Διονύσου του Ελευθερέα.

534 π.Χ.: Ο Θέσπις παρουσίασε για πρώτη φορά τραγωδία στα Μεγάλα Διονύσια και πήρε την πρώτη νίκη.

525 π.Χ.: Γέννηση Αισχύλου στην Ελευσίνα.

511/508 π.Χ.: Πρώτη νίκη Φρύνιχου.

508 π.Χ.: Διαγωνισμός σατυρικού δράματος στα Μεγάλα Διονύσια (από τον Πρατίνα).

508/7 π.Χ.: Θέσπιση βραβείου για το διθύραμβο.

502/1 π.Χ.: Εγκαίνια του θεσμού της χορηγίας.

 

5ος αιώνας π.Χ.

499/496 π.Χ.: Πρώτη συμμετοχή Αισχύλου σε δραματικούς αγώνες.

496 π.Χ.: Γέννηση Σοφοκλή στον Ίππιο Κολωνό της Αθήνας.

494 π.Χ.: Πτώση της Μιλήτου από τους Πέρσες.

493 π.Χ.: Φρύν. Μιλήτου Άλωσις.

492-479 π.Χ.: Περσικοί Πόλεμοι.

490 π.Χ.: Μάχη του Μαραθώνα.

486 π.Χ.: Διαγωνισμός κωμωδίας στα Μεγάλα Διονύσια με νικητή τον Χιωνίδη.

485 π.Χ.: Γέννηση Ευριπίδη στη Σαλαμίνα.

484 π.Χ.: Πρώτη νίκη Αισχύλου.

480 π.Χ.: Μάχη των Θερμοπυλών - Ναυμαχία Σαλαμίνας.

479 π.Χ.:  Μάχες των Πλαταιών και της Μυκάλης

476 π.Χ.: Φρύν. Φοίνισσες, πρώτο βραβείο, χορηγός Θεμιστοκλής.

472 π.Χ.: Αισχ. Πέρσαι, πρώτο βραβείο, χορηγός Περικλής.

472/468 π.Χ.: Πρώτο ταξίδι του Αισχύλου στις Συρακούσες στον Ιέρωνα Α΄, δίδαξε τις Αιτναίες και πιθανόν ξανανέβασε τους Πέρσες.

468 π.Χ.: Πρώτη συμμετοχή Σοφοκλή σε δραματικούς αγώνες και νίκη επί του Αισχύλου.

467 π.Χ.: Αισχ. Επτά επί Θήβας, πρώτο βραβείο.

463; π.Χ.: Αισχ. Ικέτιδες (490 π.Χ. παλαιότερη χρονολόγηση με βάση τα 50 μέλη του Χορού).

463/456 π.Χ.: Αισχ. Προμηθεύς Δεσμώτης (αμφιβολίες για την γνησιότητα του έργου).

458 π.Χ.: Αισχ. Ορέστεια (Αγαμέμνων, Χοηφόροι, Ευμενίδες), πρώτο βραβείο.

458/457 π.Χ.: Δεύτερο ταξίδι του Αισχύλου στη Σικελία.

456 π.Χ.: Θάνατος Αισχύλου στη Γέλα της Σικελίας.

455 π.Χ.: Πρώτη συμμετοχή Ευριπίδη σε δραματικούς αγώνες.

450 π.Χ.: Σοφ. Αίας.

449 π.Χ.: Διαγωνισμός τραγικού ηθοποιού στα Μεγάλα Διονύσια.

445 π.Χ.: Γέννηση Αριστοφάνη στην Αθήνα.

442 π.Χ.: Σοφ. Αντιγόνη.

441 π.Χ.: Θέσπιση διαγωνισμού μεταξύ κωμικών ποιητών στα Λήναια.

438 π.Χ.: Σοφ. Τραχίνιαι & Ευρ. Άλκηστις.

431-404 π.Χ.: Πελοποννησιακός Πόλεμος.

431 π.Χ.: Ευρ. Μήδεια.

430 π.Χ. περίπου: Ευρ. Ηρακλείδαι.

430/429 π.Χ.: Σοφ. Οιδίπους Τύραννος.

428 π.Χ.: Ευρ. Ιππόλυτος.

427 π.Χ.: Αριστοφ. Δαιταλείς, δεύτερο βραβείο.

426 π.Χ.: Αριστοφ. Βαβυλώνιοι.

426 ή 424 π.Χ.: Ευρ. Εκάβη.

425 π.Χ.: Ευρ. Ανδρομάχη & Αριστοφ. Αχαρνείς, πρώτο βραβείο.

424 π.Χ.: Ευρ. Ικέτιδες & Αριστοφ. Ιππείς, πρώτο βραβείο.

423 π.Χ.: Αριστοφ. Νεφέλαι, τρίτο βραβείο.

422 π.Χ.: Αριστοφ. Σφήκες, δεύτερο βραβείο.

421 π.Χ.: Αριστοφ. Ειρήνη, δεύτερο βραβείο.

418 ή 417 π.Χ. περίπου: Ευρ. Ίων.

417 π.Χ. περίπου: Ευρ. Ηρακλής.

417 ή ίσως 413 π.Χ.: Ευρ. Ηλέκτρα.

415 π.Χ.: Ευρ. Τρωάδες.

414 π.Χ.: Αριστοφ. Όρνιθες, δεύτερο βραβείο.

413 π.Χ.: Σοφ. Ηλέκτρα.

413/412 π.Χ.: Ευρ. Ιφιγένεια ή εν Ταύροις.

412 π.Χ.: Ευρ. Ελένη.

411 π.Χ.: Αριστοφ. Λυσιστράτη και Θεσμοφοριάζουσαι.

410 π.Χ.: Ευρ. Κύκλωψ (το μοναδικό σατυρικό δράμα του ποιητή που έχει διασωθεί).

409 π.Χ.: Σοφ. Φιλοκτήτης.

409 ή 408 π.Χ.: Ευρ. Φοίνισσαι.

408 π.Χ.: Ευρ. Ορέστης και Ρήσος.

406 π.Χ.: Ευρ. Ιφιγένεια ή εν Αυλίδι (διδάχθηκε μετά το θάνατο του ποιητή) & Βάκχαι (το μοναδικό σωζόμενο δράμα με θέμα διονυσιακό, διδάχθηκε μετά το θάνατο του ποιητή).

406 π.Χ.: Σοφ. Οιδίπους επί Κολωνώ (το τελευταίο έργο διδάχθηκε το 401 π.Χ. από τον ομώνυμο εγγονό του ποιητή).

406 π.Χ.: Θάνατοι Ευριπίδη στην Πέλλα της Μακεδονίας και Σοφοκλή στην Αθήνα.

405 π.Χ.: Αριστοφ. Βάτραχοι, πρώτο βραβείο.

 

4ος αιώνας π.Χ.

392 π.Χ.: Αριστοφ. Εκκλησιάζουσαι.

388 π.Χ.: Αριστοφ. Πλούτος.

386 π.Χ.: Ψήφισμα επαναλήψεων κλασικών έργων του 5ου αιώνα εκτός συναγωνισμού (το αργότερο το 341 π.Χ. εισάγονται στο κανονικό πρόγραμμα).

385 π.Χ.: Θάνατος Αριστοφάνη στην Αθήνα.

339 π.Χ.: Επιγραφές μαρτυρούν επαναλήψεις αρχαίων κωμωδιών εκτός συναγωνισμού (το αργότερο το 311 π.Χ. εισάγονται στο κανονικό πρόγραμμα).

Μεταξύ 338-326 π.Χ.: Ο Λυκούργος (ρήτορας και πολιτικός της Αθήνας) ζήτησε να αντιγραφεί επίσημα το έργο των τριών τραγικών ποιητών για να διαφυλάξει ακέραιο το έργο τους από διάφορες προσθήκες ή διασκευές που έκαναν στο κείμενο κυρίως οι ηθοποιοί.

Μεταξύ 329-312 π.Χ.: Διαγωνισμός κωμικού ηθοποιού στα Μεγάλα Διονύσια.

315 π.Χ.: Κατάργηση του θεσμού της χορηγίας & διοργάνωση από κρατικό αγωνοθέτη.

Τρίτη 20 Ιουλίου 2021

Όταν νουθετεί η διατύπωση

Ρήσεις από τα βάθη των αιώνων, που γλίστρησαν έξω από τις γραφές και ζουν μεταξύ μας αγέραστες, ως λόγος μιας ανθρωπότητας εν τω γίγνεσθαι και όχι ενός παρελθόντα κόσμου, είναι φράσεις από τα Ευαγγέλια και τα τροπάρια που ψάλλονται τη Μεγαλοβδομάδα - για να ξεκινήσουμε από αυτές λόγω Πάσχα. Αυτούσιες ή παραφθαρμένες, με ίδια ή διαφορετική σημασία, προσθέτουν στον καθημερινό λόγο μια στάλα ευρυμάθειας: «μετά Βαΐων και κλάδων», «η εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσα γυνή», «οι διυλίζοντες τον κώνωπα, την δε κάμηλον καταπίνοντες», «το πνεύμα πρόθυμον η δε σαρξ ασθενής», «έκαστος εις τα ίδια», «πριν αλέκτορα φωνήσαι», «μετά φανών και λαμπάδων», «μάχαιραν έδωσες, μάχαιραν θα λάβεις», «διά τον φόβον των Ιουδαίων», «παρελθέτω απ’ εμού το ποτήριον τούτο», «από τον Άννα στον Καϊάφα», «συ είπας», «διαρρηγνύω τα ιμάτιά μου», «άρον άρον», «ας όψονται», «νίπτω τας χείρας μου», «επί ξύλου κρεμάμενος», «μνήσθητί μου, Κύριε!», «ήγγικεν η ώρα», «ο γέγραφα, γέγραφα», «ανάστα ο Κύριος», «επί τον τύπον των ήλων», «μη μου άπτου», «ειρήνη ημίν»…

Κάθε εποχή υπόκειται στη φθορά. Όμως ορισμένα σχήματα λόγου, μηνύματα που δραπετεύουν από τις αράδες, δεν φθάρηκαν από την πολυχρησία και τη διαδοχή των ετών. Οι άνθρωποι, από καταβολής πολιτισμού, γνώριζαν το ουσιώδες κοινωνικό παν. Που στερεοποιήθηκε σε τυποποιημένες αλήθειες. Εκφράσεις π.χ. από την αρχαιοελληνική γραμματεία εισδύουν ακόμη στα λόγια της ημέρας: «αβρόχοις ποσί», «αμ’ έπος αμ’ έργον», «ειρήσθω εν παρόδω», «μετά λόγου γνώσεως», «αιδώς, Αργείοι!», «μηδέν άγαν», «δρυός πεσούσης πας ανήρ ξηλεύεται», «ήξεις αφήξεις», «επί ξυρού ακμής», «μικρόν κακόν, μέγα αγαθόν», «μηδένα προ του τέλους μακάριζε», «άχθος αρούρης», «λάθε βιώσας», «εξ απαλών ονύχων», «ο μη χείρων, βέλτιστος», «νεκρός ου δάκνει», «τα εν οίκω μη εν δήμω», «ή ταν ή επί τας», «εκ του οράν το εράν», «ο τρώσας και ιάσεται», «ο γέγονε, γέγονε»…

Ως καρύκευμα του λόγου, λίπανση του εκφραστικού μηχανισμού, εισέδυαν τα στοιχεία αρχαΐζουσας ή αρχαίας ελληνικής γλώσσας, συχνά εν αγνοία της ακριβούς πηγής τους, από διάθεση ενίσχυσης της γλώσσας με αποδεικτικά γνώσεων και σοφίας, με σπαράγματα ρητορικής δεινότητας, ευγλωττίας. Χρησιμοποιούνταν κατά κόρον στα παλιότερα χρόνια, όταν ο λαός πάλευε μέσα στην υποδούλωση, στους πολέμους, στις ταραχές, στη βιοπάλη, για την πολιτισμική του ανάδυση. Και σταδιακά, τα ψήγματα αυτά λογιοτατισμού, και διυλισμένης επί αιώνες εμπειρίας, αφομοιώθηκαν στην καθημερινή γλώσσα, έγιναν δομικό μέρος της.

Έγιναν μέσο επικοινωνίας οι συναινετικές βραχύλογες εκφράσεις που αποτύπωναν τα κοινά αισθήματα και πιστοποιούσαν έναν κοινό προσανατολισμό, με αλληγορίες, χαριτολογήματα, λογοπαικτικά ευρήματα, κρίσεις. Ο Φράνσις Μπέικον θεωρούσε ότι στις λακωνικές γλαφυρές φράσεις, που κλίνουν προς την παροιμία, συμπυκνώνονται η μεγαλοφυΐα, η κρίση και το πνεύμα ενός λαού.

Κάποιες από τις φράσεις αυτές λειτουργούν πράγματι ως παροιμίες. Η παροιμία, όπως αναφέρει ο Κυριάκος Σιμόπουλος, αποτελεί σύνθεση της πρόθεσης «παρά» και του ουσιαστικού «οίμος», οδός. Σημαίνει δηλαδή το «παρά την οδόν», το «παρόδιον». Στα αρχαία χρόνια συνήθιζαν να χαράσσουν βραχύλογα προτρεπτικά μηνύματα, ηθικά παραγγέλματα, συμβουλές, πάνω σε λίθινες ή μαρμάρινες στήλες. Οι οδοιπόροι διάβαζαν τα επιγράμματα, διαλογίζονταν, ξεκουράζονταν, τέρπονταν, προβληματίζονταν.

Όμως υπάρχει και ο αντίλογος γι’ αυτές τις παγιωμένες άφθαρτες φράσεις. Ότι είναι η άρνηση κάθε άλλης εξήγησης. Μια προσπάθεια σιδηροπαγούς τακτοποίησης του κόσμου, η οποία σταματά τη μεταμόρφωσή του, αποκρύπτει το αιώνιο πλάσιμό του, εμποδίζει τη φυγή (Ρολάν Μπαρτ). Ένας ακίνητος ζυγός, ένα αμετάλλακτο πρότυπο, που ωθεί τους ανθρώπους να αναγνωρίζουν τον εαυτό τους στην αιώνια εικόνα που κατασκευάστηκε κάποτε γι’ αυτούς, σαν να επρόκειτο να διαρκέσει για πάντα. Στερεοτυπικές εκφράσεις που μετατρέπουν τα προϊόντα της Ιστορίας σε στεγανά, εμποδίζοντας το άτομο να επανεφεύρει τον εαυτό του. Συχνά αποτελούν και αφορισμούς που ενδέχεται να αδικούν, να συκοφαντούν, να κατηγοριοποιούν ανθρώπους, φύλα, λαούς.

Το βέβαιο είναι ότι έχουν πάντα ένα ιδεολογικό περιεχόμενο, είναι αλληλένδετες με τις κοινωνίες, εκφράζουν αντιλήψεις, αντιθέσεις, συγκρούσεις, αδιέξοδα, τον αναλλοίωτο -παρά τις προσπάθειες μεταβολής του- άνθρωπο.

Ζωντανές και χρήσιμες ίσως είναι μόνο όταν αποτελούν έναν λόγο ενεργητικό, συντομευμένο σε μια απλή διαπίστωση και στενά συνδεδεμένο με την ίδια εμπειρία, με την προετοιμασία του επόμενου κρίσιμου βήματος.

Τασούλα Καραϊσκάκη

Δευτέρα 5 Ιουλίου 2021

Ασκήσεις Γραμματικής της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας

Αλφάβητο και Τονισμός 1

Αλφάβητο και Τονισμός 2

 

Πρώτη Κλίση των Ουσιαστικών

 

Πρωτόκλιτα Συνηρημένα Ουσιαστικά

 

Δεύτερη Κλίση των Ουσιαστικών

 

Δευτερόκλιτα Συνηρημένα Ουσιαστικά

 

Αττική δεύτερη κλίση

 

Τρίτη Κλίση των Ουσιαστικών:

Φωνηεντόληκτα ουσιαστικά

Αφωνόληκτα ουσιαστικά

Ημιφωνόληκτα ουσιαστικά

 

Πρώτη και Δεύτερη Κλίση των Ουσιαστικών

 

Πρώτη, Δεύτερη και Τρίτη Κλίση των Ουσιαστικών

 

Δευτερόκλιτα Επίθετα

 

Συνηρημένα Δευτερόκλιτα Επίθετα

 

Αττικόκλιτα Επίθετα

 

Τριτόκλιτα Επίθετα

Τριτόκλιτα Αφωνόληκτα Επίθετα

 

Ανώμαλα Επίθετα [κυρίως πολύς, μέγας]

 

Κλίση των Μετοχών

 

Παραθετικά επιθέτων και επιρρημάτων 1

Παραθετικά επιθέτων και επιρρημάτων 2

 

Αριθμητικά

 

Αντωνυμίες:

Προσωπικές - Δεικτικές - Οριστικές

Κτητικές - Αυτοπαθητικές - Αλληλοπαθητικές

Ερωτηματικές  -  Αόριστες - Αναφορικές

 

Ρήματα της α΄ συζυγίας (σε -ω) - Φωνηεντόληκτα και Αφωνόληκτα:

Οριστική έγκλιση

Υποτακτική έγκλιση

Ευκτική έγκλιση

Προστακτική έγκλιση

 

Ρήματα της α΄ συζυγίας (σε -ω) - Ενρινόληκτα, Υγρόληκτα και Υπερδισύλλαβα σε -ίζω

 

Αόριστος β΄

 

Παθητικοί Χρόνοι

 

Ρήματα Συνηρημένα σε -άω, -ῶ

 

Ρήματα Συνηρημένα σε -έω, -ῶ

 

Ρήματα Συνηρημένα σε -όω, -ῶ

 

Ρήματα της β΄ συζυγίας (σε -μι) - Συμφωνόληκτα

 

Ρήμα της β΄ συζυγίας (σε -μι) Φωνηεντόληκτο - ἵστημι

Ρήμα της β΄ συζυγίας (σε -μι) Φωνηεντόληκτο - τίθημι

Ρήμα της β΄ συζυγίας (σε -μι) Φωνηεντόληκτο - ἵημι

Ρήμα της β΄ συζυγίας (σε -μι) Φωνηεντόληκτο - δίδωμι

Ρήματα της β΄ συζυγίας (σε -μι) - Φωνηεντόληκτα 1

Ρήματα της β΄ συζυγίας (σε -μι) - Φωνηεντόληκτα 2

 

Αόριστοι β΄ βαρύτονων ρημάτων που κλίνονται κατά τα ρήματα σε -μι

 

Άλλα ρήματα της β΄ συζυγίας (σε -μι) [κυρίως εἶμι, φημί, οἶδα]

Κυριακή 4 Ιουλίου 2021

Ασκήσεις Συντακτικού της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας

 α. Συστατικά Μέρη της Πρότασης

Τα είδη των προτάσεων

Το υποκείμενο του ρήματος

Τα είδη των κατηγορουμένων 1

Τα είδη των κατηγορουμένων 2

Οι ονοματικοί ομοιόπτωτοι προσδιορισμοί 1

Οι ονοματικοί ομοιόπτωτοι προσδιορισμοί 2

Οι ονοματικοί ετερόπτωτοι προσδιορισμοί 1

Οι ονοματικοί ετερόπτωτοι προσδιορισμοί 2

Οι ονοματικοί προσδιορισμοί

Οι επιρρηματικοί προσδιορισμοί 1

Οι επιρρηματικοί προσδιορισμοί 2

Οι πλάγιες πτώσεις σαν επιρρήματα 1

Οι πλάγιες πτώσεις σαν επιρρήματα 2

Η δοτική προσωπική

Β΄ όρος σύγκρισης

 

β. Ρήμα

Μονόπτωτα ρήματα 1

Μονόπτωτα ρήματα 2

Δίπτωτα ρήματα 1

Δίπτωτα ρήματα 2

Απρόσωπα ρήματα

Μετατροπή προσωπικής σύνταξης σε απρόσωπη και το αντίστροφο

Ενεργητική και παθητική σύνταξη

Ρηματικά επίθετα

 

γ. Παρατακτική και Υποτακτική Σύνδεση

Παρατακτική και υποτακτική σύνδεση προτάσεων

α. Ονοματικές ή Ουσιαστικές:

Ειδικές προτάσεις

Ενδοιαστικές προτάσεις

Πλάγιες Ερωτηματικές προτάσεις

β. Επιρρηματικές:

Αιτιολογικές προτάσεις

Τελικές προτάσεις

Συμπερασματικές ή αποτελεσματικές προτάσεις

Υποθετικές προτάσεις

Υποθετικοί λόγοι

Εναντιωματικές ή παραχωρητικές προτάσεις

Χρονικές προτάσεις

Αναφορικές προτάσεις 1

Αναφορικές προτάσεις 2

Αναφορική έλξη

Ονοματικές δευτερεύουσες προτάσεις

Επιρρηματικές δευτερεύουσες προτάσεις 1

Επιρρηματικές δευτερεύουσες προτάσεις 2

Όλες οι δευτερεύουσες προτάσεις

 

δ. Απαρέμφατο

Ταυτοπροσωπία - Ετεροπροσωπία και Ειδικό - Τελικό απαρέμφατο

Άναρθρο απαρέμφατο

Έναρθρο απαρέμφατο

Απαρεμφατική σύνταξη

 

ε. Μετοχή

Η επιθετική ή αναφορική μετοχή

Η κατηγορηματική μετοχή

Η επιρρηματική μετοχή

Όλες οι μετοχές 1

Όλες οι μετοχές 2

Τροπή μετοχής σε πρόταση

Τροπή πρότασης σε μετοχή

 

στ. Ευθύς και Πλάγιος Λόγος

Τροπή του ευθέος λόγου σε πλάγιο

Τροπή του πλάγιου λόγου σε ευθύ

Οι Υποθετικοί λόγοι στον πλάγιο λόγο