19 Απριλίου 1882: Ξεκινάει η λειτουργία του τρένου στην Πελοπόννησο

Η 19η Απριλίου 1882 έχει ξεχωριστή σημασία για την Ελλάδα, καθώς αποτελεί και επίσημα την ημερομηνία έναρξης της σιδηροδρομικής γραμμής Πελοποννήσου, δημιούργημα του Χαρίλαου Τρικούπη.

Τα ταξίδια την Ελλάδα του 19ου αιώνα:

Το ταξίδι στην Ελλάδα του 19ου αιώνα από Αθήνα για Τρίπολη γινόταν σε δύο μέρες. Ο ταξιδιώτης πήγαινε από τη θάλασσα στο Ναύπλιο, έπειτα έπαιρνε ιστιοπλοϊκό για τους Μύλους και μετά επιβιβαζόταν σε ημιόνους αρχικά και έπειτα σε άμαξες.

Το 1856 άνοιξε ο δρόμος Μύλοι-Τρίπολη για τις λεγόμενες καρότσες. Το ταξίδι για την Τρίπολη είχε μειωθεί στις δέκα ώρες από το Ναύπλιο και σε τριάντα επτά από Αθήνα. Κάποτε έφτασε η στιγμή του τρένου στο πελοποννησιακό δίκτυο. Το 1881 ο Αλέξανδρος Κουμουνδούρος αναθέτει την κατασκευή σιδηροδρόμων.

Η εποχή Χαρίλαου Τρικούπη:

Το 1882 ο Χαρίλαος Τρικούπης αλλάζει τα παλιά σχέδια και αναθέτει την κατασκευή αυτού του μεγάλου έργου στη Γενική Πιστωτική Τράπεζα.

Σκοπός του ήταν το κράτος να βάλει λίγα χρήματα και τα υπόλοιπα να είναι ιδιωτικά κεφάλαια. Έτσι υπογράφηκαν οι συμβάσεις για τις γραμμές σε Πελοπόννησο, Θεσσαλία και Αττική, συνολικά 700 χιλιόμετρα.

Οι εργασίες ξεκινούν άμεσα και μέχρι και το 1885 εγκαινιάζεται η σιδηροδρομική σύνδεση με την Κόρινθο, το 1886 η σύνδεση με Άργος, Ναύπλιο και Μύλους Αργολίδος και το 1887 η σύνδεση με την Πάτρα. Συνδέονται έτσι η πρωτεύουσα και τα λιμάνια Πειραιά-Κορίνθου-Πατρών-Ναυπλίου-Μύλων με το Θριάσιο πεδίο, την πεδινή Δυτική Πελοπόννησο και τον Αργολικό Κάμπο αντίστοιχα. Το 1890 ολοκληρώνεται και η σύνδεση της Πάτρας με τον Πύργο. Ο σιδηρόδρομος φτάνει στην Ολυμπία και την Κυλλήνη τον Αύγουστο του 1891 και στα λουτρά Κυλλήνης το 1892. Το 1899 επεκτείνεται η υπάρχουσα γραμμή Μύλων-Καλαμών με την συμπλήρωση του τμήματος από Τρίπολη έως και Διαβολίτσι. Η γραμμή Πύργος-Καλό Νερό-Κυπαρισσία ολοκληρώνεται το 1902, ενώ το 1904 επεκτείνεται η γραμμή Μύλων Καλαμών μέχρι το λιμάνι.

Το σιδηροδρομικό δίκτυο της Πελοποννήσου είναι συνυφασμένο με την ίδια την ιστορία της Ελλάδας:

Πόλεμοι, κατοχή, εμφύλιος, αστυφιλία, διεθνής παράγοντας, ιδιαίτερα μοντέλα γεωργικής παραγωγής, οικονομικά προβλήματα, λανθασμένη κρατική πολιτική και μνημόνια, άφησαν τα σημάδια τους στην υπερεκατονταετή λειτουργία του σιδηροδρόμου, με το οριστικό τέλος να έρχεται το 2011. Στις μέρες μας λειτουργούν μόνο τρία μικρά τμήματά του: ο «Οδοντωτός» Διακοφτού-Καλαβρύτων, το τμήμα Κατάκωλο-Πύργος-Ολυμπία για τουριστικά δρομολόγια και το τμήμα Άγιος Βασίλειος-Ρίο-Πάτρα, ως Προαστιακός Σιδηρόδρομος.

Σήμερα αυτό το δίκτυο παρουσιάζει εικόνα πλήρους εγκατάλειψης και διάλυσης. Σταθμοί και λοιπές εγκαταστάσεις έχουν διαρρηχθεί. O εξοπλισμός τους έχει κλαπεί ή καταστραφεί...